یکی از قوانین شرکت گوگل این است که به کارکنانش اجازه میدهد روزانه بخشی از وقت خود را صرف پروژههای شخصی کنند؛ یعنی پروژههایی که نه تنها هیچ عایدی برای کمپانی ندارد، بلکه وقت کارمندان را هم میگیرد، آن هم وقتی که برایش حقوق میگیرند! وقتی با گوگل طرف هستیم، میدانیم که هر کارش حتماً حکمتی دارد! اما حکمت این کار گوگل چیست؟ خلاقیت! گوگل به کارمندانش اجازه میدهد وقت و انرژی و البته خلاقیت خود را صرف کاری کنند که دوست دارند. در مقابل چه چیزی به دست میآورد؟ یک ذهن باز و خلاق! کارمندان گوگل بخشی از زمان روزانه خود را به رشد فردی اختصاص میدهند، فرایندی که در نهایت هم خودشان از آن منتفع میشوند و هم گوگل!
همه اینها را گفتم که به نقش مهم خلاقیت در سازمانها اشاره کنم. خلاقیت یک مهارت مهم هم در محیط کار و هم خارج از آن است. تفکر خلاق میتواند به شما کمک کند تا راهحلهای خلاقانهای برای مشکلات ایجاد کنید و در هنگام کار بر روی وظایف کاری، دیدگاه خودتان را عوض کنید. با یادگیری و به کارگیری تکنیکها و تمرینهای خلاقیت، میتوانید این ویژگی را بهبود ببخشید. در این مقاله، 3 تکنیک خلاقیت را معرفی میکنیم که میتوانید خودتان یا در محل کارتان امتحان کنید. بقیه تکنیک های خلاقیت را میتوانید در وبلاگ آوات مطالعه کنید.
تکنیک های خلاقیت چیست؟
تکنیک های خلاقیت به روشهایی گفته میشود که تفکر خلاق و مهارتهای مرتبط با آن مانند ایده پردازی، مدیریت ذهن و حل مسئله را در شما تقویت میکنند. در محل کار، میتوانید از این تکنیکها برای فعالیتهای گروهی یا مستقل استفاده کنید. برای مثال، تیمی که محصول، خدمات یا ابتکار جدیدی را توسعه میدهد، ممکن است از تکنیکهای خلاقیت برای ارائه ایدههای نوآورانه یا طراحی محصول استفاده کند. یا فردی که با چالشی در محل کار مواجه میشود، ممکن است از این تکنیکها برای ابداع راهحلهای خلاقانه برای عبور از آن استفاده کند.
16 تکنیک خلاقیت کاربردی
میتوانید از روشهای مختلفی برای بهبود تفکر خلاق خود استفاده کنید. در اینجا چند تکنیک وجود دارد که ممکن است به شما در ایجاد ایدههای خلاقانه تر و حل مشکلات پیچیده کمک کند:
تکنیک طوفان فکری
طوفان فکری یک تکنیک رایج برای ایدهپردازی است که رویکردهای مختلفی برای پیادهسازی آن در سازمان وجود دارد. هدف اصلی این تکنیک، ارائه بیشترین تعداد ایده و در نهایت انتخاب بهترین ایده برای اجرا است. به عنوان مثال، یک گروه ممکن است یک تایمر 5 دقیقهای تنظیم کند و به شرکتکنندگان اجازه دهد هر ایدهای را که به ذهنشان میرسد، بدون توجه به اینکه چقدر غیرعادی به نظر میرسند، به اشتراک بگذارند. پس از اشتراکگذاری، گروه میتواند این ایدهها را با صدای بلند مورد بحث قرار دهد و تصمیم بگیرند که کدام یک به بهترین وجه با نیازهای پروژه مطابقت دارند.
هنگام استفاده از تکنیک طوفان فکری، ضروری است که در مورد ایدههای تولید شده ذهنی باز داشته باشید و قضاوت نکنید تا اطمینان حاصل شود که همه شرکت کنندگان در اشتراک گذاری افکار خود احساس راحتی میکنند. گروهها معمولاً به شخصی نقش تسهیلگر میدهند که با نظارت بر جلسه طوفان فکری و حفظ یک فرآیند سازماندهی شده، جلسه طوفان فکری را در مسیر درست هدایت کند. آنها باید قبل از اینکه تصمیم بگیرند کدام ایده را دنبال کنند، همه گزینهها و قابلیت آنها را در نظر بگیرند.
تکنیک طوفان فکری منفی
در طوفان فکری منفی، شرکتکنندگان فهرستی از راهحلهای «بد» را برای مشکلی که میخواهند حل کنند، تولید میکنند. این تکنیک میتواند به راهحلهای خلاقانه منجر شود، زیرا گروهها موانع را شناسایی کرده و در جهت معکوس کردن آنها تلاش میکنند. به عنوان مثال، یک تیم ممکن است هدفی برای بهبود فروش داشته باشد. شرکتکنندگان میتوانند ایدههای بدی ارائه کنند که منجر به گران تر شدن محصول یا کاهش عملکرد آن میشود. مانند طوفان فکری، گروه میتواند تایمر تنظیم کند و تا حد امکان ایده بنویسد. سپس افراد در مورد ایده ها به صورت گروهی بحث میکنند و تعیین میکنند که چگونه این ایدههای منفی را به ایدههای مثبت تبدیل کنند.
تکنیک درخواست تصویر
در تکنیک درخواستهای تصویر، از تصاویر از پیش انتخاب شده برای ترویج ارتباطات آزاد در میان افراد یک گروه استفاده میکنند. با این تکنیک، جلسه گروهی با بیان مسئله شروع میشود. یک فرد به عنوان تسهیل کننده میتواند به هر شرکت کننده پوشهای با حداکثر ۱۰تصویر آماده ارائه کند یا تصاویر را یکی یکی به گروه ارائه دهد. با استفاده از تصاویر، افراد گروه ایدههای مرتبط با موضوع اصلی یا بیان مسئله را ارائه میکنند. این تکنیک میتواند به مدیریت فرآیند طوفان فکری با معرفی عناصر خارجی برای ایجاد ارتباطهای جدید و غیرمنتظره کمک کند.
مخلص کلام...
خلاقیت و ایده پردازی مهارتی است که نمیتوان نقش مهم و حیاتی آن را در کسب و کارها انکار کرد. حتی اگر این مهارت را داشته باشید، لازم است از تکنیک های خلاقیت برای تقویت یا اجرای آن در سازمان یا گروه استفاده کنید. هر کدام از این 16 تکنیک خلاقیت را میتوانید به صورت فردی اجرا و تمرین کنید و سپس به صورت گروهی در سازمان اجرا کنید. مطمئن باشید ساکتترین افراد گروه شما هم ایدههایی برای به اشتراک گذاشتن با شما دارند! این هنر شما است که این ایدهها را کشف و اجرا کنید!
منبع: indeed
با توسعه کسب و کار و پیچیده شدن زندگی کاری، به عنوان یک مدیر با مشکلات و مسائلی مواجه خواهید شد که ممکن است در نگاه اول غیرقابلحل به نظر برسند؛ اما با درک راهکارهای هوشمندانه حل مسئله از جمله طوفان فکری، درمییابید که چنین نیست. کتاب راهکارهای هوشمندانه با عنوان فرعی ۶۸ تکنیک برای طوفان فکری، حل مسئله و تصمیمگیری، اثری است از دیوید کاتن که شما را در این مسیر همراهی میکند. این کتاب در ایران توسط فرشید فلاطوننژاد به فارسی ترجمه شده و نشر توسعه نوین آن را در سال ۱۳۹۷ منتشر کرده است.
کتاب راهکارهای هوشمندانه مجموعه ای شامل ۶۸ راهکار و تکنیک برای فکر کردن و تصمیمگیری صحیح را به خواننده ارائه میدهد. نگارنده این راهکارها را از تحلیل منابع مختلف (از مشکلات روزمره و جاری سازمان تا روشهای خلاق مشارکت) به دست آورده است. نکته مثبت کتاب راهکارهای هوشمندانه این است که تکنیکها و راهکارهای آن صرفنظر از تعداد مشارکتکنندگان، در موقعیتهای مختلف قابل استفاده هستند. مدیران و رهبران سازمان، با کم و زیاد کردن تعداد شرکتکنندگان در تصمیمگیری و تفکر، میتوانند از آموزههای این کتاب در جهت جاریسازی روشهای خلاقانه در سازمان خود بهرهمند شوند.
در کتاب راهکارهای هوشمندانه، ماهیت هر تکنیک، زمان و شرایط مناسب برای استفاده از آن، نحوه اجرا و نقاط ضعف و قوت و حتی مقیاس پیادهسازی آن شرح داده شده است. به این ترتیب قادر خواهید بود با در نظر گرفتن شرایط، بهترین راهحل را بیابید. از مهارتهایی که با مطالعه این کتاب میآموزید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بخشی از این کتاب به تشریح تکنیک های طوفان فکری اختصاص دارد. طوفان فکری در سادهترین شکل، فراهم کردن شرایطی برای دریافت بیشترین تعداد ایدهها بدون در نظر گرفتن کیفیت آنها است. اما در شرایط فعلی ممکن است روش سنتی طوفان فکری، کارایی لازم را برای حل مسئله نداشته باشد و لازم باشد از ایدهها و ابزارهای نوینی برای آن استفاده کنیم. مدلها و ایدههایی که کتاب راهکارهای هوشمندانه برای طرفداران طوفان فکری ارائه داده، اطلاعات مفیدی درباره کاربرد عملی این تکنیک به خواننده میدهد، بدون شک بعد از مطالعه این کتاب، از تکنیک طوفان فکری بیشتر و بهتر استفاده خواهید کرد.
دیوید کاتن اندیشمند و صاحبنظر بریتانیایی، پس از بیست سال تجربه کار با مجموعههای بزرگ، از سال ۲۰۰۲ به عنوان یک مربی کسب و کار، فعالیت خود را به صورت مستقل ادامه داد. از او کتاب دیگری با عنوان Key Management Development Models هم منتشر شده است. بدون اغراق میتوان ادعا کرد که او در چهار قاره جهان و بیشتر از ۴۰ کشور دنیا طرفداران خود را دارد. کاتن کتاب The Smart Solution Book را در سال ۲۰۱۶ به رشته تحریر درآورد. متن کامل مقاله را در وبلاگ آوات مطالعه کنید.
حل بعضی از مشکلات و مسائل، از عهده یک نفر خارج است و به همفکری و هماندیشی افراد دیگر هم نیاز دارد. با چنین موقعیتهایی در مسائل کاری بیشتر برخورد خواهیم داشت. در این شرایط لازم است همه به میدان بیایند و افکار و ایدههای خود را به اشتراک بگذارند. جلسه طوفان فکری همان چیزی است که در این شرایط به آن نیاز داریم.
بیش از ۸ دهه از زمانی که تکنیک طوفان فکری به دنیا معرفی شد، میگذرد و این تکنیک سالها است که برای یافتن راهحلهای خلاقانه به سازمانها و تیمها کمک میکند. با این حال به این سادگی هم که به نظر میرسد، نیست. برای بهره بردن از جلسه طوفان فکری باید راه صحیح اجرای آن را بدانید. این مقاله را به معرفی تکنیک طوفان فکری و مزایا و اهمیت آن اختصاص دادهایم. با آوات همراه باشید.
طوفان فکری یا بارش فکری (Brainstorming) یک تکنیک خلاقیت گروهی و یکی از روشهای حل مسئله است که به منظور یافتن راهحل برای یک مشکل خاص استفاده میشود. این تکنیک با جمعآوری و ثبت ایدههای جدید از اعضای تیم انجام میشود تا بهترین راهحل حاصل شود. جلسات طوفان فکری معمولاً از تعداد محدودی از اعضای اصلی تیم تشکیل میشود و معمولاً توسط یک مدیر یا تسهیلکننده هدایت میشود.
طوفان فکری طی سالها تکامل یافته است. با این حال چهار اصل اساسی آزبورن، هنوز هم دستورالعملهای اصلی این تکنیک به شمار میروند. این اصول عبارتند از:
کمیت مهمتر از کیفیت: طوفان فکری کیفیت ایدهها را با اصلاح، ادغام و توسعه افزایش میدهد
انتقاد نکنید: اعضای تیم باید آزادانه هر ایدهای را که به ذهنشان میرسد، بدون دریافت بازخورد ارائه کنند
از ایدههای خلاقانه استقبال کنید: تشویق اعضای تیم به تفکر خارج از چارچوب، بلیط شما برای موفقیت است
ایدهها را ترکیب کنید: بین پیشنهادات مختلف ارتباط برقرار کنید تا روند حل مشکل را پیش ببرید
تکنیکها و فرآیندهای طوفان فکری، به تیم شما کمک میکند تا نوآوری و همکاری مشترک داشته باشند. هیچ راه درستی برای برگزاری یک جلسه طوفان فکری وجود ندارد. برگزاری جلسات طوفان فکری چه به صورت انفرادی و چه به صورت گروهی، میتواند فعالیت مفیدی برای تولید ایدههای جدید باشد. مزایای طوفان فکری را در وبلاگ آوات مطالعه کنید.