آزمون دیسک و نحوه شناسایی و مدیریت انواع تیپ‌های شخصیتی

آزمون دیسک افراد را بر اساس ویژگی‌های شخصیتی در چهار گروه دسته‌بندی می‌کند و در شناسایی نقاط ضعف و قوت، علایق و مسیرهای شغلی احتمالی فرد در آینده، نتایج بسیار دقیقی به دست می‌دهد. بر اساس این نظریه، شخصیت هر فرد ترکیبی از چهار سبک نتیجه‌گرایی (D)، تاثیرگذاری (I)، ثبات‌گرایی (S) و وظیفه‌گرایی (C) است.

نمودار آزمون DISC دو‌ محور افقی و عمودی دارد. ‌محور افقی، دامنه شخصیت افراد را از وظیفه‌‌محور تا فردمحور مشخص می‌کند. در‌ محور عمودی نیز شخصیت افراد از درون‌گرا تا برون‌گرا مشخص می‌شود. بر این اساس، چهار تیپ شخصیتی بر اساس اطلاعات این آزمون قابل شناسایی است:

تیپ شخصیتی راهبر

تیپ شخصیتی که در بالا و سمت چپ نمودار قرار می‌گیرد، مسلط یا راهبر است. این افراد برون‌گرا و وظیفه‌محور هستند و در مشاغلی بهتر عمل می‌کنند که کسب نتیجه مهم‌ترین عامل موفقیت باشد.

تیپ شخصیتی ابرازگر

ربع دوم نمودار DISC به افراد اجتماعی یا ابزارگر یا اثرگذار اختصاص دارد. این افراد که برون‌گرا و فردمحور هستند، ارزش زیادی برای روابط قائلند و سخنران، فروشنده و مدیر خوبی خواهند شد. ابزارگرها در هر موقعیت شغلی که نیازمند سطوح بالای تعامل با سایر کارکنان باشد، موفق عمل می‌کنند.

تیپ شخصیتی رابطه‌ساز

ربع سمت راست و بالای نمودار DISC مربوط به افراد رابطه‌محور است که رابطه‌ساز نامیده می‌شوند. افراد رابطه‌ساز در عین درون‌گرا بودن، اهمیت زیادی به افکار و احساسات دیگران می‌دهند. این افراد برای روابط دوستانه در محیط کار ارزش بالایی قائل هستند و در هر کاری که نیاز به برقراری رابطه نزدیک با دیگران داشته باشد، خوب عمل می‌کنند.

تیپ شخصیتی تحلیلگر

در تست دیسک ربع چهارم که در قسمت پایین و سمت چپ نمودار قرار می‌گیرد، به شخصیت‌های تحلیل‌گر یا متفکر تعلق دارد که در نتایج آزمون به آنها شخصیت‌های سازگار گفته می‌شود. این افراد تودار و وظیفه‌محور هستند و دقت زیادی در کار خود دارند؛ در عین حال ترجیح می‌دهند تعامل زیادی با همکاران خود نداشته باشند.

لازم است یک بار دیگر بگوییم که هیچ‌کدام از تیپ‌های شخصیتی بد نیستند؛ پس افراد منفی که حضورشان به تیم و سازمان صدمه می‌زند، از کجا پیدا می‌شوند؟ توصیه می‌شود مدیران از ترکیب چند تست شخصیت‌شناسی برای شناسایی نقاط تاریک شخصیت کارکنان استفاده کنند. در این صورت استفاده از مشورت یک روانشناس نیز می‌تواند مفید باشد. لازم به ذکر است که اینگونه اقدامات پیشگیرانه، از بروز آسیب‌های جدی به سازمان جلوگیری می‌کند و نوعی سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود. برای اطلاع از نحوه مدیریت انواع تیپ‌های شخصیتی بر اساس آزمون دیسک، به وبلاگ آوات مراجعه کنید.

تست ام بی تی آی و همه آنچه که لازم است در مورد کاربرد آن بدانید

در پست قبل در مورد اهمیت شناسایی شخصیت کارکنان نوشتیم، در این پست یکی از ابزارهای شخصیت‌شناسی رو معرفی می‌کنیم. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که کسی خود را ESTP معرفی کرده باشد و شما هیچ ایده‌ای نداشته باشید که او در مورد چه صحبت می‌کند! پس وقتش رسیده که در مورد تیپ های شخصیتی و تست ام بی تی آی بیشتر بدانید.

کد چهار حرفی که افراد برای معرفی شخصیت خود از آن استفاده می‌کنند، نتیجه‌ آزمون MBTI است؛ یک پرسش‌نامه روان‌سنجی که برای شناسایی نوع شخصیت، نقاط قوت و اولویت‌های افراد به خصوص در محیط کار طراحی شده است. این تست توسط ایزابل مایرز و کاترین بریگز طراحی شده و مبنای آن تیٔوری کارل یونگ در مورد انواع شخصیت بوده است.

پرسشنامه آزمون MBTI از چهار مقیاس به شرح زیر تشکیل شده است. در هر مقیاس افراد در دو گروه دسته‌بندی می‌شوند که منعکس‌کننده صفات و نگرش آنها است. پس از سنجش نمرات افراد در مقیاس‌هایی که گفته شد، می‌توان تیپ شخصیتی آنها را با یک کد چهار حرفی نشان داد. بر این اساس، ۱۶ حالت ایجاد می‌شود که برای هر کدام از آنها، ویژگی‌های مختلفی تعریف شده است.

✔ درون‌گرا (I) یا برون‌گرا (E)

✔ شهودی (N) یا حسی (S)

✔ احساسی (F) یا منطقی (T)

✔ قضاوتی (J) یا ادراکی (P)

تمام آنچه آزمون ام‌بی‌تی‌آی بیان می‌کند، ترجیحات آزمون‌دهندگان است؛ نه کارکردهای آنها. ترجیحات اطلاعات خاصی به مدیران نمی‌دهند؛ آنچه در مدیریت منابع انسانی اهمیت دارد، کارکردهای افراد است که بر اساس نظریه کارکردهای کارل یونگ شناسایی می‌شود. از طرف دیگر هر فرد نکات منفی هم در وجودش دارد، مثلاً صفاتی مانند خودخواه، سودجو یا تنبل در تست ام بی تی آی جایی ندارند. مشکل اصلی اینجا است که مقیاس‌های آزمون دووجهی هستند، در حالی که شخصیت افراد بسیار پیچیده‌تر از آن است که بتوان به این سادگی آن را در دو سر یک طیف قرار داد.

شما تا به حال در آزمون‌های شخصیت‌شناسی شرکت کرده‌اید؟ تیپ شخصیتی شما بر اساس این آزمون کدام است؟ متن کامل مقاله آزمون ام بی تی آی را در وبلاگ آوات مطالعه کنید.

شناسایی تیپ شخصیتی کارکنان چگونه به مدیران کمک می‌کند؟

تیپ شخصیتی به افرادی اشاره می‌کند که ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی یکسان یا مشابهی دارند. به طور غیررسمی تیپ‌های شخصیتی زیادی قابل شناسایی هستند که به صورت عمومی و بدن نیاز به روش‌های علمی هم قابل تشخیص هستند؛ از جمله تیپ مادر، تیپ ورزشکار، تیپ تنبل، تیپ وسواسی و.... اما این دسته‌بندی‌ها مبنای علمی ندارند و تا حد زیادی از قضاوت‌های شخصی نشأت می‌گیرند. نظریه‌پردازان علم روانشناسی، تئوری‌های زیادی را برای تشخیص تیپ شخصیتی افراد ارائه کرده‌اند؛ به عنوان مثال کارل یونگ روانشناسی سوئیسی، افراد را در دو دسته درون‌گرا و برون‌گرا طبقه‌بندی کرده است.

شناختن تیپ شخصیتی افراد باعث می‌شود بتوانیم راحت‌تر با آنها ارتباط برقرار کنیم. اگر بدانیم رفتارهای اطرافیان ما تا چه حد در ویژگی‌های شخصیتی آنها ریشه دارد، می‌توانیم تنش را در روابطمان به حداقل برسانیم. این امر به خصوص در محیط کار و در روابط میان کارکنان و مدیران اهمیت بیشتری دارد. شناسایی و دسته‌بندی کارکنان بر اساس آزمون‌های شخصیت‌شناسی به چند دلیل دارای اهمیت است:

·         به مدیران و کارکنان کمک می‌کند تا گرایش‌های خودآگاه خود را تشخیص بدهند و درک کنند

·         در نظر گرفتن تیپ شخصیتی، امکان انتخاب صحیح شغل از سوی کارمند و همچنین واگذار کردن شغل مناسب از سوی کارفرما یا مدیر را میسر می‌سازد

·         شناسایی تیپ شخصیتی افراد، ناسازگاری‌های میان‌فردی و بروز درگیری‌های میان کارکنان را توضیح می‌دهد

·         در مراحل پیشرفته‌تر، امکان آگاهی از گرایش‌های ناخودآگاد کارکنان نیز با شناختن تیپ شخصیتی آنها امکانپذیر می‌شود

·         با شناسایی تیپ شخصیتی کارکنان، می‌توان از دلایل عملکرد ضعیف آنها آگاهی یافت و هزینه‌های ناشی از قطع همکاری با سازمان را کاهش داد

شناسایی شخصیت افراد بر اساس شواهد و برداشت‌های شخصی، نتایج درستی را به دست نمی‌دهد و از اعتبار کافی برخوردار نیست. برای این کار لازم است از ابزارهای علمی تایید شده استفاده شود. همزمان با توسعه علم مدیریت، آزمون‌های مختلفی برای تعیین تیپ شخصیتی افراد طراحی شده است؛ از جمله تست رغبت شغلی هالند، آزمون هگزاکو، آزمون انیاگرام، تست هوش گاردنر، تست مهارت مذاکره پیره، آزمون کمال‌گرایی هیل، الگوی پنج بزرگ و....

لازم است یک بار دیگر بگوییم که هیچ‌کدام از تیپ‌های شخصیتی بد نیستند؛ پس افراد منفی که حضورشان به تیم و سازمان صدمه می‌زند، از کجا پیدا می‌شوند؟ توصیه می‌شود مدیران از ترکیب چند تست شخصیت‌شناسی برای شناسایی نقاط تاریک شخصیت کارکنان استفاده کنند. در این صورت استفاده از مشورت یک روانشناس نیز می‌تواند مفید باشد. لازم به ذکر است که اینگونه اقدامات پیشگیرانه، از بروز آسیب‌های جدی به سازمان جلوگیری می‌کند و نوعی سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود.

متن کامل مقاله شناسایی تیپ شخصیتی کارکنان و آزمون دیسک را در وبلاگ آوات مطالعه کنید.